1)حسينيه ثارالله كهنوج/2)محرم و مداحي جنوبي ها

شخصی به نام زین الدین علی بن فضل مازندرانی، در سال ۶۹۰ ق. از سرزمین «بربر»، طیّ سفری به اقیانوس اطلس، سه روز با کشتی در دل آب حرکت می کند تا به جزایر روافض (شیعیان) می رسد. در آنجا مطلع می شود که جزیره ای به نام جزیره خضرا وجود دارد که فرزندان حضرت ولیّ عصر(ع) در آنجا زندگی می کنند. وی مدت چهل روز در همان محل اسکانش می ماند. پس از چهل روز، هفت کشتی حامل مواد غذایی، از جزیرة خضرا به این جزیره می آید. ناخدای کشتی، او را با نام و نام پدرش صدا می زند و می گوید: «مشخصات تو را به من گفته اند و اجازه داده اند که تو را به جزیره خضرا ببرم.» آن گاه او را به آنجا می برد. پس از شانزده روز دریانوردی، سرانجام به آب های سفیدی می رسند و ناخدا توضیح می دهد که این آب ها، مانند «سور بلد» (دیوار شهر)، جزیره را در بر گرفته است و کشتی های دشمنان هرگز نمی توانند از آنها بگذرند و به برکت وجود حضرت ولی عصر(ع)، در آن غرق می شوند.

سپس به جزیره خضرا می رسد. در آنجا جمعیت انبوهی را با بهترین لباس ها و نیکوترین وضع مشاهده می کند و شهری بسیار آباد با درختانی سرسبز و انواع میوه ها و بازارهای بسیار و ساختمان های مجلل از سنگ های شفاف رخام می بیند. شخص بزرگواری به نام سیّد شمس الدّین که او را نوه پنجم امام زمان(ع) معرفی می کنند، مسئول تعلیم، تربیت و اداره جزیره خضرا و نایب خاص حضرت(ع) در آن جزیره است. او مستقیماً از امام(ع) فرمان می گیرد، ولی آن حضرت را نمی بیند و تنها هر صبح جمعه نامه ای به خط امام(ع) در نقطه معینی گذاشته می شود که در آن، اوامر آن حضرت و آنچه تا یک هفته مورد نیاز خواهد بود، نوشته شده است.

علی بن فاضل، مدت هجده روز در آن جزیره اقامت و از محضر سیّد شمس الدّین استفاده می کند و پس از آن، به او دستور می رسد که به وطنش باز گردد. علی بن فاضل، آنچه را از سخنان سیّد شمس الدّین استفاده می کند، در کتابی به نام «الفوائد الشّمسیّه» گرد می آورد و ماجرای تشرف خود را به تنی چند از عالمان معاصر خویش بازگو می کند. فضل بن یحیی طیبی، نویسنده قرن هفتم هجری قمری، در ۱۱ شوال ۶۶۹ ق. این حکایت را از زبان علی بن فاضل در شهر حلّه می شنود و آن را در کتابی با نام «جزیرة الخضراء» گرد می آورد.۱

این کتاب از سوی عالمان زیر مورد توجه واقع شده است:
ـ شهید اول آن را به خط خود نوشته است که خطّ او در خزانة امیرمؤمنان(ع) پیدا شده است.
ـ محقق کرکی آن را به فارسی برگردانده است.
ـ علامه محمدباقر مجلسی آن را در «بحار الأنوار» نقل کرده است.
ـ شیخ حر عاملی آن را در کتاب «إثبات الهداة» درج نموده است.
ـ وحید بهبهانی به مضمون آن فتوا داده است.
ـ بحرالعلوم در کتاب« رجال» خویش، آن را مورد استناد قرار داده است.
ـ قاضی نورالله شوشتری، محافظت بر آن را بر هر مؤمنی لازم دانسته است.
ـ میرزا عبدالله اصفهانی (افندی) آن را در کتاب «ریاض العلماء» نقل کرده است.
ـ میرزای نوری آن را در کتاب «جنةالمأوی» و « نجم الثاقب» آورده است.۲

بر اساس حکایت علی بن فاضل، امام مهدی(ع) و فرزندان ایشان، در جزیره خضرا، واقع در اقیانوس اطلس سکونت دارند و همه ساله، در موسم حج، حج می گزارند و پس از زیارت پدران و اجداد طاهرینشان (ع) در حجاز، عراق و طوس، مجدداً به این جزیره باز می گردند. آن حضرت(ع) غالباً در این جزیره اقامت دارد.۳